„Odkrywanie Ratusza. Historia powtarzalności” to pierwsza kompleksowa monografia dawnej siedziby władz miejskich, obecnie mieszcząca Muzeum Poznania. Opowiada o historii gmachu od momentu jego powstania, czyli początku XIV wieku do współczesności, przede wszystkim o architekturze i zamianach zachodzących w jej obszarze, o wnętrzach Ratusza, ale także o ludziach z nim związanych i o jego roli w kształtowaniu tożsamości mieszkańców miasta.
Na kartach książki czytamy o tym, że Ratusz przeżywał swoje wzloty i upadki, niszczał i podnosił się, zmieniał funkcje, ale zawsze był, jest i będzie najważniejszym budynkiem Poznania. I bez względu na wszystko pozostanie „miasta naszego chlubą i ozdobą”.
Integralną częścią publikacji jest materiał ilustracyjny (ponad 800 fotografii, rysunków i rzutów) oraz aneksy. Publikację kończy obszerna bibliografia z wykazem wykorzystanych źródeł archiwalnych i drukowanych, opracowań, artykułów i dokumentacji z prac budowlano-konserwatorskich.
WSTĘP
Rozdział I.
POCZĄTEK (przed 1310–PRZED 1447)
Założenie miasta
Domus consulum
Rozdział II.
POWIĘKSZENIE (ok. 1450–1550)
Dorothea tubicinatrix?
„Wytworny sposób” wykonania
Carcer albo vincule
„Wszystko miasto pogorzało”
Rozdział III.
WIELKA ZMIANA (1550–1588)
Twórca jednego dzieła?
„Targ i umowa o przebudowanie ratusza poznańskiego”
Salon miasta
Trzy stopnie wtajemniczenia
Chędogie wnętrza mistrza Quadra
„Błazeńskie urządzenie”
Rozdział IV.
UPIĘKSZENIE (1588–1675)
„Smocze głowy” i malarz Amon
„Obraz królowej K.J. Mości starej”
Męczennica
„Ratusz równie ogromny jak wspaniały”
Rozdział V.
W GÓRĘ I W DÓŁ (1675–1793)
Odbudowa wieży
Szlachecki
tumult Anno Domini 1692
„Klęska nieznośna”
„Czwartkowe trąbienie Pieśni”
„Najszlachetniejsza budowla Europy”
Rozdział VI.
MODERNIZACJA (1793–1885)
Wesele Dąbrowskich
Ikonograficzne przekazy
Dwa obrazy
Wewnętrzne podziały
Kasztelan i trębacz
„Przekupki podratuszne”
Rozdział VII.
NA RATUNEK (1886–1918)
Sposób fotogrametryczny
25 lat przygotowań
„Bartosz 1911”
Zapraszamy do środka
Wiederherstellung
Rozdział VIII.
STAGNACJA (1918–1945)
Wielka zmiana
Repolonizacja
Nowe funkcje
„Piwnica Ratuszowa”
Okupacja
Rozdział IX.
(PRAWIE) OD NOWA (1945–2024)
Stan po pożodze
„Jak odbudujemy ratusz poznański?”
Tempo, tempo, tempo
Wielkie otwarcie
Pod znakiem wody
Nie tylko Muzeum
Rozdział X.
ZAMIAST ZAKOŃCZENIA
Ratusz jest wszędzie
Pożegnanie z Ratuszem
ANEKSY
1 Działalność Jana Baptysty Quadra (1550–przed 1579)
2 Wyniki badań Juliusa Kohtego
3 Treść dokumentu włożonego do kuli/globu na wieży ratuszowej – 1588 rok
4 Sentencje z obecnej Sali Sądowej
5 K ontrakt z trębaczem miejskim Janem Mazuchowskim, 15 listopada 1749 roku
6 Wykaz właścicieli/dzierżawców przyratuszowych kramów (1844–1933)
7 Restauratorzy prowadzący „Piwnicę Ratuszową” (1845–1947)
8 Wyniki badań z 2021 roku pomieszczeń na pierwszym piętrze Ratusza – streszczenie na podstawie prac prowadzonych przez Dariusza Markowskiego i Maję Rogowską
9 Odwrocie skrzyni zegara wieżowego z nazwiskami osób zaangażowanych przy renowacji Ratusza, 1913 rok
10 Wykonawcy i firmy pracujące przy renowacji Ratusza w latach 1910–1913
11 Wydarzenia przed Ratuszem i w jego wnętrzach w latach międzywojennych (1919–1938)
12 Przedsiębiorstwa i pracownicy zatrudnieni przy odbudowie Ratusza 1946–1954
BIBLIOGRAFIA
INDEKS NAZWISK
Summary
Muzeum Narodowe w Poznaniu 2024
ISBN 978-83-67371-56-8
ss. 944
wym. 295 mm x 215 mm.
oprawa twarda
język polski
Cena: 245 zł